Devlet İçin En Büyük Kötülük, Totemdeki Faredir

Devlet İçin En Büyük Kötülük, Totemdeki Faredir[1]

Hanedan Hoang-Kong, danışmanlarından Koang-Çoang'a bir devlet için en büyük kötülüğün ne olduğunu sorar. Koang-Çoang: "Hanedanım, naçizane fikrimi sorarsanız, totemdeki fareden daha büyük bir kötülük yoktur" der.

Hoang-Kong bu kıssayı anlayamaz; bunun üzerine Koang-Çoang örnek verdiği kıssayı açıklamaya başlar.

"Hanedanım, bildiğiniz gibi pek çok bölgeye alanın ruhu için totemler dikilir; bu ahşap heykellerin içi boş, dışı boyalıdır. Bunlardan birine bir fare yerleşir ve kimse onu oradan nasıl çıkaracağını bilemez. Totemden fareyi kaçırtmak için ateş kullanmaya, ahşap heykeli tutuşturur korkusuyla kimse cesaret edemez. Totemi, boyalarının akmasından çekindikleri için de suya batırmaya yeltenemezler. Ve böylece toteme gösterilen saygı, fareyi de saklar, korur."

"Peki, devletteki fareler kimlerdir?", diye sorar Hoang-Kong. "Onlar", der danışman, "ne kârı ne de erdemi olan, ancak yine de hanedanımızın lütuflarından faydalanan insanlardır. Her şeyi mahvederler; görürsünüz, esef edersiniz; ancak nasıl müdahale edeceğinizi, nasıl bertaraf edeceğinizi bilemezsiniz. İşte onlar totemdeki farelerdir."

Johann Gottfried Herder (1744-1803)
(Çeviren Prof. Dr. phil. Nazire Akbulut)

[1] BirGün gazetesi için yazdığım bir yazı için Mayıs 2007’de Almancadan Türkçeye çevirdim. Bkz.: https://nazireakbulut.com/MyWrite/MyWriteDetail/57